Özellikle de nehirler yoluyla okyanusa karışan milyonlarca ton plastik atık kendi kendine kaybolmayacak. Bu meseleyi çözebilmek için hem ortalığı toplamamız hem de musluğu kapatmamız gerek.

 

Hollanda menşeyli Ocean Cleanup adlı oluşum, insanlık tarihinin belki de en iddialı işlerinden birine soyundu. Amaçları, Pasifik Çöp Girdabı da denilen, Büyük Pasifik Çöp Alanı'nda biriken tüm plastik atığı temizlemek, dahası atığın kaynağı olan binlerce nehri rehabilite ederek daha fazla plastiğin gelmesini önlemek.

 

 

Ocean Cleanup'ın ilginç bir hikâyesi var. Projenin fikir babası, o zaman 18 yaşında olan Boyan Slat 2012 yılında bir Ted-Talk konuşmasında aklındaki fikri oradaki izleyicilerle paylaşıyor. Slat'in ilk tasarımı deniz şeytanlarının vücut yapısından esinleniyor. Zaman içinde pek çok revizyon ve denemeden geçen tasarım en sonunda, 2018 yılında, Tom Hanks'in rol aldığı Yeni Hayat filmindeki yüzen voleybol topundan esinlenerek "Wilson" kod adıyla hayata geçiriliyor.

 

 

Ocean Cleanup iki farklı sistemden oluşuyor. Okyanus Sistemi, merkezi bir platforma bağlı, deniz tabanına sabitlenmiş uzun, yüzer bariyerlerden oluşan, sudaki plastiği toplayarak merkezi bir platforma yönlendiren bir sistem. İkinci parçasıysa nehirler üzerinde çalışan bir Interceptor (Kesici). Güneş enerjisiyle çalışan bu sistem de, nehirdeki plastik atığı tanıyarak okyanusa karışmadan konteynerlere yönlendiriyor.

 

 

Bugüne dek 35 milyon dolardan fazla destek bulan Ocean Cleanup'a yönelik eleştiriler de var elbette. Bu çalışmayı kıyıya yakın yerlerde yapmanın daha ekonomik olacağını, kullanılan sistemlerin deniz canlılarına zarar verebileceğini, hepsinden önemlisi böyle yaklaşımlarla bütün sorunun çözümünün mümkün olmayacağını dile getiren görüşler dile getiriliyor. Öte yandan, projenin yarattığı farkındalığın paha biçilmez olduğu konusunda herkes hemfikir görünüyor.

 

2022'nin Temmuz ayı itibarıyla, Büyük Pasifik Çöp Alanı'ndan toplam 100.000 kilogram plastik çıkarmış bulunan Ocean Cleanup okyanustaki son plastiği de topladığı gün faaliyetine son verecek. Umalım ki o günler, düşündüğümüzden çabuk gelsin.

 

Fotoğraflar: The Ocean Clenup