Türkiye’de amatör denizciliğin tarihçesi 1965 yılında, Sadun Boro’nun, Oda Boro’yla birlikte, Kısmet teknesiyle çıktığı dünya turuyla başlar. Onun ardından yelken açan pek çok amatör denizci bu tarihçeye birbirinden güzel sayfalar eklemiş, onların hikâyeleri İstanbul Kalamış’taki Sadun Boro ve Amatör Denizciler Anıtı’yla hafızalara işlenmiştir.

Sadun Boro’nun 22 Ağustos 1965 tarihinde İstanbul’dan başladığı yelkenle dünya turu Türkiye’de pek çok ilke vesile olmuştur. Modern Türkiye tarihinde belki de ilk kez sınırların ortadan kalkabileceği, her şeyin mümkün olduğu idrak edilmiş, neredeyse tek tek herkes bu yolculuktan kendine bir ders çıkarmış, bir hayaline yakınlaşmıştır. Boro’nun yolculukları gibi, arka arkaya çıkardığı kitaplar da Türkiye’de amatör denizcilik tutkusunu ateşlemiştir.

Sadun Boro’nun dünya turu ve sonra gerçekleştirdiği deniz seyahatleri o zamanın şartlarında o kadar büyük bir cesaret örneği olarak görülür ki, ikinci bir denizcinin onun yaptığını yapması için 21 yıl geçmesi gerekir. Tanıl Tuncel’in dünya turu bu açıdan son derece önemlidir. Denebilir ki, Tuncel’in Kelebek adlı teknesiyle yaptığı dünya turu denizcilerin zihnindeki son çekinceleri de silmiş, tüm engelleri kaldırmış, kapıyı ardına kadar açmıştır. Bu açıdan bakınca, Tuncel’in dünya turunu anlattığı kitabının adının "Dünya Gerçekten Yuvarlakmış" olması özellikle anlamlıdır.

Tanıl Tuncel’den sadece iki yıl sonra iki farklı ekip birden aynı serüvene atılır. Haluk, Christina, Deniz ve Derin Karamanoğlu ekibi Deriska’yla, Eralp Akkoyunlu Yosun’la dünya turuna çıkar. Deriska 1993’te seyahatini tamamlarken Erkan Gürsoy’un Barış’ı da o yıl, dünya turu yapan 5. Türk teknesi olmak üzere yola koyulur. İki yıl içinde hem Yosun hem de Barış hedefe varırlar.

1992 yılında Osman ve Zuhal Atasoy’un çıktığı dünya seyahati de çok ses getirir. Yolculuk beş yıl sürer ancak yolculuğun kitabı "Uzaklar"ın hazırlanması 10 yıl alır. 2004’te yayımlanan eser çok satanlar arasına girer ve Sadun Boro’nun yayınlarına benzer bir etki yapar. Böylece amatör denizciliğimiz sadece önemli hikâyelere değil, önemli bir kitaplığa da kavuşmaya başlar.

2000’lerden itibaren arka arkaya pek çok amatör denizcimiz dünya turuna çıkar. Sırasıyla, Selçuk Karamanoğlu, Rahmi M. Koç, Ekrem İnözü, Levent ve Ayça Kirişçioğlu, Hakan ve Sophie Öge, Türkan Yöney ve Kerem Tayla, Alim ve Hattaya Sür, Mehmet ve Elaine Selis, Özkan Gülkaynak, Cumhur ve Maisa Gökova, Haldun Karagöz, Selim Yalçın ve Nadire Berker, Nurettin ve Ebru İşletici, Elif ve Mustafa Yurtbulmuş, Selim Ekmekçioğlu ve son olarak da 2022 yılında, Zehra ve Hasan Şirin amatör denizciliğimizin zirvesine adlarını yazdırırlar.

Arada, 2010 yılında, kendisi de denizci olan ve Betame adlı teknesiyle dünya turuna çıkan iş insanı Mustafa Aksoy bir fikirle gelir. Sadun Boro ve tüm amatör denizciler için bir heykel yapılmasını ve her denizcinin adının buraya işlenmesini önerir. Heykelin yapımı için gerekli desteği de sunar. İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi mezunu, araştırmacı ve yazar Ersal Yavi projeyi hazırlar. Dönemin Kadıköy Belediye Başkanı Selami Öztürk’ün yardımlarıyla anıtın yapımına girişilir. Anıttaki figürler heykeltıraşlar Ali Yaldır, Derya Ersoy ve Zafer Dağdeviren’in, metal işçiliği ise Ekrem Uzunoğlu’nun eseridir. Böylece, 28 Mayıs 2011’de, Sadun Boro ve Amatör Denizciler Anıtı Kalamış’ta açılır.

O günden beri dünya turunu tamamlayan her denizcinin plakası anıta eklenmektedir. Bugün itibarıyla, Sadun ve Oda Boro dışında 21 ekibin rölyefleri, anıtı süslüyor. Öyle sanıyoruz ki, bir sonraki rölyef, 2019’da Blue Horizon’la çıktığı dünya turunu geçtiğimiz mayıs ayında tamamlayan Fatih Aksu olacak.

Kaç kez turlarsanız turlayın dünyanın büyüsü asla azalmaz. Kim bilir Sadun Boro ve Amatör Denizciler Anıtı’nda adını görmenin hayalini kuran daha ne çok denizcimiz var.

Anıtta ismi bulunan denizciler:

• Tanıl ve Anette Tuncel / Kelebek (1986-1991)
• Haluk, Christina, Deniz ve Derin Karamanoğlu / Deriska (1988-1993)
• Eralp Akkoyunlu / Yosun (1988-1995)
• Erkan Gürsoy / Barış (1993-1995)
• Osman ve Zuhal Atasoy / Uzaklar (1992-1997)
• Selçuk Karamanoğlu / Turquoise (2000-2003)
• Rahmi M. Koç / Nazenin IV (2004-2006)
• Ekrem İnözü / Anouk (2004-2007)
• Levent ve Ayça Kirişçioğlu / Yol (2004-2007)
• Hakan ve Sophie Öge / Mardek (2004-2007)
• Türkan Yöney ve Kerem Tayla / Katama (2005-2008)
• Alim ve Hattaya Sür / My Chance (2003-2008)
• Elaine ve Mehmet Selis / Zarafet (1995-2009)
• Özkan Gülkaynak / Kayıtsız III (2006-2009)
• Cumhur ve Maisa Gökova / Gökova (2010-2012)
• Haldun Karagöz / Amanin (2012-2014)
• Selim Yalçın ve Nadire Berker / Keyif (2016-2018)
• Nurettin ve Ebru İşletici / Koza İzmir (2016-2019)
• Elif ve Mustafa Yurtbulmuş / Balıkçıl (2014-2019)
• Selim Ekmekçioğlu / Murat Reis (2017-2020)
• Zehra ve Hasan Şirin / Kandiba (2015-2022)